بررسی تطبیقی مفهوم تصویر شعری از دیدگاه نقدی محمد رضا شفیعی کدکنی و جابر عصفور

نویسندگان

چکیده مقاله:

چکیده تصویر شعری، یکی از عناصر زیبایی­شناختی شعر است که از دیرباز مورد توجّه ناقدان بوده است. محمّد رضا شفیعی کدکنی و جابر عصفور از جملة ناقدان معاصر ایران و مصر هستند که با نگاهی نو به این مسئله پرداخته­اند. این جستار می­کوشد تا با شیوة توصیفی - تحلیلی و در چارچوب دو کتاب صور خیال در شعر فارسی از محمّد رضا شفیعی کدکنی و الصورة الفنّیّة فی التّراث الّنقدی والبلاغی عند العرب از جابر عصفور، به بررسی و تحلیل دیدگاه‌های نقدی این دو ناقد در خصوص تصویر شعری بپردازد. یافته‌های پژوهش، نشان می­دهد که دیدگاه­های شفیعی کدکنی در خصوص عناصر تشکیل‌دهندة تصویر شعری، کامل‌تر از دیدگاه‌های عصفور است؛ امّا هر دو ناقد، تعریف مشترک و مفهوم یکسانی از تصویر ارائه دادند و از میان اجزای تصویر شعری بیشتر به مبحث تشبیه و استعاره پرداخته­اند. هر دو ناقد معتقدند که تصویر باید با دیگر اجزای شعر، چون معنی، عاطفه و موسیقی پیوند داشته باشد. دیدگاه­های نقدی جابر عصفور در مبحث کارکرد تصویر شعری، کامل‌تر از دیدگاه‌های شفیعی کدکنی است؛ چراکه کارکردهای بسیار و مهمّی چون شرح و توضیح، اقناع مخاطب، مبالغه در معنی و تحسین و تقبیح را برای تصویر شعری برمی‌شمرد. از سوی دیگر، دیدگاه‌های نقدی شفیعی کدکنی، الهام گرفته از آراء عبدالقاهر جرجانی است، امّا دیدگاه‌های عصفور، ریشه در دیدگاه‌های ناقدان پیشین چون جاحظ، عبدالقاهر جرجانی و حازم قرطاجنی دارد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی تطبیقی اشعار عبدالوهاب البیاتی و محمد رضا شفیعی کدکنی

عبد الوهاب البیاتی و محمد رضا شفیعی کدکنی (م.سرشک) دو تن از شاعران نوپرداز معاصر هستند که با تکیه بر میراث سنتی زبان و ادبیات خویش و بهره گیری از تجربه های شعریِ شاعرانِ پیشگامِ جهان، قلمروهای تازه ای را در برابر آن گشوده اند. گرسنگی، ظلم، غربت، اندوه، فریب، سیاست به طور خاص، حصار، فقرِ مادّی از جمله درون مایه های مشترک در شعرِ دو شاعر است؛ اما با توجه به نگاه متفاوت دو شاعر، بسامد این درون مایه ها د...

15 صفحه اول

سبک شناسی اشعار محمد رضا شفیعی کدکنی

محمدرضا شفیعی کدکنی (م.سرشک) یکی از پرمایه ترین و آگاه ترین شاعران روزگار ماست. وی شاعری را با غزل و مجموعه ی "زمزمه ها" آغاز می کند که نمودار توانایی و آگاهی وی از شعر کلاسیک فارسی است و به خصوص قدرت او را در غزل سرائی تأیید می کند؛ با وجود این، به زودی قالب و بیان شعر سنتی را رها کرده و به سوی شکل و زبان شعر نیمائی روی می آورد و نیز شعر غنائی و تغزلی را تقریبا ً کنار می گذارد و به شعر اجتماعی ...

15 صفحه اول

بررسی تطبیقی بوطیقا در اشعار شفیعی کدکنی و آدونیس

اسطوره یکی از عناصر ادبی پرکاربرد در ادب معاصر عربی است که کمتر دیوان معاصری را می‌توان یافت که در آن از اسطوره در قالب ساختارهای اسطوره‌ای یا شخصیت‌ها و نمادها و نقاب‌ها استفاده نشده باشد. به‌یقین می‌توان گفت تحلیل شعر ادبی معاصر عربی به‌خصوص اشعار و سروده‌های دهه‌های چهل تا هشتاد بدون شناخت از اسطوره ممکن نیست. علت رواج اسطوره در شعر عربی از یک‌سو به سانسور حاکم بر جامعه عربی بازمی‌گردد و از ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 6  شماره 22

صفحات  1- 22

تاریخ انتشار 2016-07-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023